sobota, 12 stycznia 2013




Kościół Wschodni w swej liturgii i teologii ikon rozwinął to rozumienie chrztu i je pogłębił. Dostrzega on daleko idący związek pomiedzy treścią Objawienia (ogłoszenie synostwa Bożego przez głos z nieba; Objawienie jest dniem chrztu Wschodu) i Wielkanocy. W słowach Jezusa do Jana "godzi się nam wypełnić wszystko, co sprawiedliwe"(Mt 3,15) widzi antycypację słów Jezusa z Getsemani: "Ojcze (...) nie tak jak Ja chcę, ale jak Ty [niech się stanie]" (Mt 26,39). Śpiewy liturgiczne z 3 stycznia są odpowiednikami Wielkiej Środy, z 4 stycznia- Wielkiego Czwartku, a z 5 stycznia- Wielkiego Piątku i Wielkiej Soboty. Ikonografia nawiązuje do tych odpowiedników. Ikona chrztu Chrystusa ukazuje napełniony wodą grób, mający kształt ciemnej jaskini, która jest ikonograficznym znakiem Hadesu, podziemi, piekła. Zejście Jezusa do tego pełnego wody grobu, do tego otaczającego Go z wszystkich stron Inferna, stanowi więc znak zapowiadajacy Jego zstąpienie do Otchłani: "Wszedłszy do wody, związał Mocnego"- mówił Cyryl Jerozolimski. Jan Chryzostom pisze: "Zanurzenie i wynurzenie są obrazem zstąpienia do piekieł i Zmartwychwstania". Troparia bizantyjskiej liturgii dołączają do tego inne symboliczne odniesienie: "Jordan cofnął się wtedy pod uderzeniem płaszcza Elizeusza, wody się rozstąpiły i ukazała się sucha droga, jako obraz chrztu, mocą którego kroczymy drogą życia".
Papież Benedykt XVI "Jezus z Nazaretu".
 
Ty przez cudowne znaki nad wodami Jordanu * objawiłeś nam tajemnicę chrztu nowego. * Twój głos rozległ się z nieba, * abyśmy uwierzyli, że Twoje Słowo zamieszkało wśród ludzi. * Duch Święty, zstępując w postaci gołębicy, * dał świadectwo, że Chrystus, Twój Sługa, * został namaszczony i posłany, * aby głosić dobrą nowinę ubogim