czwartek, 5 października 2017


Ne 8, 5-6. 7b-12

Pisarz Ezdrasz stanął na drewnianym podwyższeniu, które zrobiono w tym celu. Ezdrasz otworzył księgę na oczach całego ludu – znajdował się bowiem wyżej niż cały lud; a gdy ją otworzył, cały lud powstał. I Ezdrasz błogosławił Pana, wielkiego Boga, a cały lud, podniósłszy ręce, odpowiedział: «Amen! Amen!» Potem oddali pokłon i padli przed Panem na kolana, twarzą ku ziemi. A lewici objaśniali ludowi Prawo, podczas gdy lud pozostawał na miejscu.

Ezdrasz przybysz z Babilonii, był skrybą i „znawcą Prawa Boga niebios”- co najwyraźniej świadczyło, że pełnił ważną funkcję rzecznika interesów swoich rodaków na dworze królewskim. Po przybyciu do kraju Ezdrasz zgromadził wokół siebie lud i odczytał mu dzieło zwane „księgą Prawa Mojżeszowego, które Jahwe nadał Izraelowi.” Ludzie, którzy byli rozproszeni i mieli pragnienie praktykowania swojej religii dostrzegali w nim męża opatrzności; dzięki przewodnictwu Ezdrasza, Tora stała się głównym filarem i podporą zreformowanej wspólnoty stając się normatywną regułą wyznania wiary. Pomijając kontekst historyczny niezwykle interesująca jest scena przepowiadania Bożego Słowa; gest Ezdrasza- otwarcie Księgi i ukazanie jej ludowi oraz spontaniczna reakcja zgromadzonych ludzi- podniesione dłonie, aklamacja Amen i uniżenie wyrażone usunięciem się na kolana, twarzą ku ziemi. Mamy do czynienia z piękną i pełną uniesienia postawą człowieka wobec Słowa Bożego. Spadkobieracami tej postawy wobec „Słowa Życia” będą wiele wieków później chrześcijanie; dla nich Biblia to Chrystus, „gdyż każde jej słowo będzie prowadziło ku Temu, który je wypowiedział i będzie Go uobecniać.” Ewangelia złożona w sercu chrześcijańskiej świątyni- na ołtarzu, spowita wonnością kadzidła i pocałunkami rozmodlonej wspólnoty wiary, nie jest wyrazem tylko czułej egzaltacji ale okazywaniem największego szacunku wobec tego, co naprawdę święte. Chrześcijaństwo w odróżnieniu od judaizmu nie jest religią Księgi, to religia słowa usłyszanego i uobecnionego w Jezusie Chrystusie. „Przybądźcie wszyscy i zgromadźcie się w tej samej świątyni Boga- pisał św. Ignacy z Antiochii- u stóp tego samego ołtarza, to znaczy w Jezusie Chrystusie.” Również ambona w przestrzeni świątyni Nowego Przymierza staje się „ustami Pana” z której to rozbrzmiewa nieustannie żywe słowo Chrystusa. Liturgia- według Teodora z Andydy- jest podsumowaniem wszystkich wydarzeń zbawczych. Jest prawdziwym scenicznym przedstawieniem wydarzeń biblijnych. Wierni dzięki proklamowanemu słowu nie tylko stają uczestnikami tych narracji, ale siadają jak uczniowie przy Chrystusie, ale stają się uczestnikami cudów, znaków obwieszczających nastanie Królestwa Bożego. W nich „Słowo staje się ciałem”- przybytkiem w którym rozkwita nieśmiertelne życie. Po odczytaniu Ewangelii w liturgii rzymskiej kapłan w ciszy wypowiada znamienne zdanie: „Niech słowa Ewangelii zgładzą nasze grzechy.” Ewangelia ma moc zgładzić grzechy, przemienić serce i oświecić umysł blaskiem prawdy. Może dlatego w portalach gotyckich katedr z ust zasiadającego na tronie Chrystusa wychodzą miecze sprawiedliwości- Misterium Słowa stwarzającego świat, podnoszącego go z absurdu i szaleństwa. W cerkwi wyraża to każdorazowo tzw. „małe wejście.” Brama prezbiterium się otwiera, jak królestwo na przyjście Chrystusa. Kapłan z księgą Ewangelii staje obrazem wchodzącego w centrum wspólnoty Chrystusa, który za chwilę będzie nauczał rzesze tak jak to czynił na Górze Błogosławieństw. „Oto mądrość ! Stańmy prosto !”- woła dostojnie prezbiter. Odpowiedzią chóru na to wezwanie są słowa: „Przyjdźmy do Chrystusa,” odnajdujemy w tym miejscu starotestamentalny gest uniżenia, przed Tym który już jest i nie sposób Go nie usłyszeć. Przyjęte słowo Dobrej Nowiny rodzi uwielbienie i oczekuje na odpowiedź przyjmujących je. Gerardus Leeuw pisał: „Człowiek pochwycony obecnością Boga woła, zaczyna podnosić głos...” Przekuwa to Słowo w czyn. Pozostaje nam tylko przyjąć mądrą sugestię św. Jana Chryzostoma: „Niby jakiś plaster miodu, z przeróżnych składników ulepiony, przechowuj stale słowa Boskie i święte.”