Dwie
są drogi, jedna droga życia, a druga śmierci- i wielka jest różnica między nimi-
dźwięczy mi w uszach starożytne pouczenie z Didache.
Za oknem przyroda opowiada nam o rytuale przechodzenia w stan snu. Cykliczność
czasu w którym zawiera się prawda o odejściach i powrotach. Powtarzający się
rytm natury, niczym przypływ i odpływ morza którego szum porusza ukrytą krainę
duszy. „Czuliśmy się schwyceni w dawny
kołowrót, w życie uplecione z pór roku, wakacji, ślubów i śmierci. Cały ten
bezpłodny zamęt tego, co na powierzchni”- pisał Saint-Exupéry. Pora jesiennego
zamyślenia i chowania spraw pod powłoką spadających liści. Zatopienia w błogiej
poświacie śmierci i rozpadzie materii na drobne pierwiastki które przenosi z
miejsca na miejsce taneczny podmuch wiatru. Człowiek jest częścią tego
powszechnego obumierania; przejmującej umysł świadomości rozstania i
przechodzenia ku tajemnicy innego miejsca. Istnieje jakaś intrygująca ekonomia
śmierci, zapisana niczym genotyp w naturze świata. Nie uważam, jak suponował Jankélévitch,
że „śmierć jest pustką wdzierającą się w pełnię życia.” Ona nie jest pustką,
raczej koniecznością wymagającą oswojenia- progiem za którym jest coś, czego
nie sposób oddać najbardziej plastycznym słowem lub wyobrażeniem. „Mogę
wyobrazić sobie, że już nie istnieję, nie mogę sobie wyobrazić jednak, że już
mnie nie ma”(M. Oraison). Śmierć jest misterium ! Pomimo opasłych publikacji
poświęconych przeżyciu mortualnemu, ciągle jesteśmy wobec jej fenomenu bezradni
jak zagubione w lesie dzieci. W jakikolwiek sposób będziemy o tej
rzeczywistości rozmyślali, będzie to jedynie sfera przeczucia, intuicji, czy cucącego
realizmu który należy zachować wobec faktu nieuchronnego odchodzenia. Tylko na
moment można odroczyć jej przyjście. Człowiek współczesny boi się przyjąć ideę
szczęśliwego końca, ponieważ ciężar tej prawdy wymagałby przemodelowania własnego
życia na miarę świata doskonałego. Wielu musiałoby przestać żyć jak poganie i
dopuścić „mit” o końcu poddanym całkowitemu przeobrażeniu. Wraz z amplitudą
myśli, świadomość musi dojrzewać i wadzić się z mechanizmami obronnymi umysłu
który do końca będzie próbował wszystko zracjonalizować i wyprzeć. „Kiedy
pierwsze rzeczy przeminą”(Ap 21,4) wszystko zajaśnieje blaskiem prawdy. Dla
chrześcijanina wpatrzonego w Chrystusa Ukrzyżowanego i Zmartwychwstałego nie
istnieje pustka, lecz otchłań, którą zwycięski Bóg wypełnia życiem. Wierzącym
jest odrobinę łatwiej, bowiem wyzbyci są z paraliżującego i przygniatającego serce roztargnienia.
W swej urzeczywistnionej doskonałości, wielu świętych przetarło szlak ku
horyzontowi nadziei i wyczekują nas kosztując in blanco życia niebiańskiego. Jak
powie święty Makary: „Wszyscy w Nim żyjemy, albowiem nie ma w Nim śmierci.”
