środa, 11 września 2019


Ps 123 (122), 1b-2

Do Ciebie wznoszę oczy, który mieszkasz w niebie.
Jak oczy sług są zwrócone na ręce ich panów.
Jak oczy służebnicy na ręce jej pani,
tak oczy nasze ku Panu, Bogu naszemu,
dopóki się nie zmiłuje nad nami.

Zachwyt Psalmisty wyrywa nas z kultury przyjemnych i płytkich doznań oraz ich oszukanych sztuczek i pułapek. Wzrokowe podniety, gdzie zmysły mają tylko i wyłącznie zadanie magazynujące przyjemność, bez włączenia w to głębszego sensu. Co się stało z naszymi oczami- z wewnętrznym duchowym oglądem świata ? Platon mówił o „oczach duszy”, dzięki którym człowiek przedziera się przez złudzenia, aby dojść do kontemplacji „piękna, które jest blaskiem prawdy”. Gdzieś zatraciliśmy dobre spojrzenie, na rzecz postrzegania zagarniającego i wybiórczego na użytek własnych zachcianek. Zbyt szybko zapomnieliśmy o ważnych zasadach afirmatywnego oglądu rzeczywistości. „Wszystko, co pojmujemy rozumem i postrzegamy zmysłami, nie spoczywa samo w sobie, lecz odsyła do czegoś innego- i na tym polega jego sens” (M. Lurker). Zmysł wzroku zatem winien poszukiwać głębszego sensu- utkwienie wzroku na Tym, nad którym rozpościera się nieboskłon. Transcendentny sposób widzenia, przebijający się przez zwodnicze uwodzicielskie miraże i podążający ku kontemplacji Piękna. Jedynie komuś, kto się otworzy, może przypaść w udziale objawienie. Jedynie ten kto wygląda poza słupy graniczne naszej egzystencji, potrafi dostrzec w pięknie stworzenia ślady przechadzającego się Boga. Zawsze kiedy człowiek uczciwie i sam ograniczając się usiłuje zajrzeć w głąb rzeczy, przekonuje się, że „nasz świat” partycypuje w innym, zachwycającym i przenikniętym znamionami doskonałości świecie. Francuski rzeźbiarz Auguste Rodin powiedział: „Istnieje przede wszystkim to, czego większość ludzi nie potrafi dostrzec: nieznane głębie, ukryte sensy życia”. W chrześcijańskim światopoglądzie całe stworzenie stanowi odciśnięty pocałunek miłosny Boga. Po dokonanym akcie stworzenia, oczy Boga zatrzymały się na człowieku, a przedwieczne usta wyszeptały: Człowieku jesteś piękny ! Napiszą Ojcowie Kościoła: „Bóg stworzył świat po to, by w nim stać się człowiekiem i aby człowiek stał się bogiem przez łaskę, uczestnicząc w warunkach Bożej egzystencji… Swoim wyrokiem, Bóg postanawia zjednoczyć się z istotą ludzką, aby ją przebóstwić”. Bóg kształtuje ludzkie oblicze i zdolność postrzegania- oczy duszy, wzorując się na przedwiecznym człowieczeństwie Chrystusa (Kol 1,15; 1 Kor 15,47; J 3,11). „Niechaj On (Chrystus) będzie naszym okiem, abyśmy widzieli przez Niego Ojca”. Jest takie powiedzenie znane: „Oczy są zwierciadłem duszy”- przede wszystkim w nich odbija się cudowny ogląd świata Boga. W źrenicy oka, która kontempluje świętość utrwalają się fantazyjne krajobrazy przebóstwionego świata. Takie oczy możemy dostrzec na monumentalnych mozaikach Ravenny, czy na spowitych dymem i zachlapanych woskiem rosyjskich ikonach. Miał rację Georg Steiner, pisząc: „Gdziekolwiek w sztukach pięknych napotkamy doświadczenie sensu, wszędzie mamy do czynienia z sensem, który nie ukazuje się w sposób jednoznaczny i racjonalny i świadczy o realnej obecności Słowa Bożego.” Słowo zostało wypowiedziane w obrazie- ikonie. Sztuka zatrzymuje blask prawdy i pokazuje jednocześnie, że w oczach każdego z nas odbija się najpiękniejsze ze wszystkich oblicz- twarz Chrystusa- Wcielonego Piękna ! Spróbujmy spojrzeć w oczy Boga w taki sposób, w jaki On spogląda w nasze.