Mk
12,1-12
«Kamień, który odrzucili budujący, ten stał się kamieniem węgielnym. Pan to sprawił i jest cudem w oczach naszych»?”
«Kamień, który odrzucili budujący, ten stał się kamieniem węgielnym. Pan to sprawił i jest cudem w oczach naszych»?”
Kamień od
najdawniejszych czasów uważany był jako szczególny element materii świata.
Kamienie były również w jakiś „magiczny” sposób objawieniem obecności Bożej,
możliwości związku między niebem a ziemią, uważa się je więc „za dom Boga”,
namaszcza olejem i oddaje się im cześć religijną. W różnych kulturach i
religiach kamień miał swoje uprzywilejowane miejsce- od kamieni grobowych, po
monumentalne świątynie piętrzące się ku niebu próbując być niczym „drabina”, po
której można wspiąć się ku innemu światu. Wspinając się na kamień, można było
„sięgnąć transcendencji…” Gdy Jakub spał na kamieniu, miał widzenie drabiny
sięgającej nieba. Doszedł do przekonania, że ten kamień to „Dom Boży” (Bet-El)
i że on sam znajduje się jakby w „bramie do niebios” (Rdz 28,11-19). Po ogniu
wskrzeszonym z kamienia poznaje Gedeon, że to, co mu zostało objawione, było
pochodzenia Boskiego (Sdz 6,21). Wyprostowany, pozostający na straży cherub
„przechadzał się pośród błyszczących kamieni” (Ez 28, 14). Według prymitywnego
wyobrażenia ziemia wyrastała z pierwotnego morza na kształt wysokiej góry.
„Święty niech będzie uwielbiony, rzucił kamień w morze; z niego zostanie
złowiony świat, bowiem powiedziane jest: „Na czym się słupy wspierają ? Kto
założył kamień węgielny” (Hi 38,6). Cóż uczynił Święty ? – niech będzie
uwielbiony. Swoją prawą nogą zanurzył kamień w głębinach pierwotnego morza i uczynił go zwornikiem świata, podobnie jak
człowiek umieszcza zwornik w sklepieniu. Dlatego tam jest pępek ziemi, od niego
wziął początek cały świat i na nim wznosi się świątynia. Skała zatem w Miejscu
Najświętszym jest według tych wyobrażeń prapoczątkiem stworzenia świata i
zarazem najważniejszym miejscem na ziemi i jest bramą niebios i należy do
przyszłego raju. Do znaczenia skały jako symbolu Jahwe, jako środka i zwornika
świata, jako Locus Sanctorum
nawiązują również inne znaczenia kamienia, nie tylko kamienia naturalnego, ale
także kamienia ciosanego, używanego do budowy. W budowli ważną rolę pełni tzw.
kamień narożny i zwornik; w sztuce budowlanej starożytnego Wschodu wielką rolę
odgrywał kamień narożny. Wiązał dwie części murów, a właściwie spajał cały
budynek. Dobierano go więc szczególnie starannie i musiał mieć odpowiednie
rozmiary, niekiedy bardzo znaczne. Opisu takiego kamienia dokonuje prorok
Izajasz: „Przeto tak mówi Bóg: „Oto kładę na Syjonie kamień, kamień dobrany,
węgielny, cenny, do fundamentów założony. Kto wierzy, nie potknie się” (28,16).
Chrystus tłumacząc uczniom sens przypowieści o robotnikach w winnicy, cytuje Ps
118,22 i odnosi go do swojej osoby (Mt 21,42; Mk 12,10). Chrystus jest
kamieniem węgielnym i zwornikiem królestwa mesjańskiego, chwałą wierzących,
natomiast kamieniem obrazy i zgorszenia dla tych, którzy w Niego wierzą. Ten
kamień węgielny nie jest sam; dźwiga bowiem budowlę duchową i jest też jej
zwornikiem: „A więc nie jesteście już obcymi i przychodniami, ale jesteście
współobywatelami świętych i domownikami Boga- zbudowani na fundamencie
apostołów i proroków, gdzie kamieniem węgielnym jest sam Chrystus Jezus. W Nim
cała budowla rośnie na świętą w Panu świątynię” (Ef 2,19). Kamień jako broń
przeciw złu oznacza także Chrystusa. Prawdziwy Dawid, Chrystus- pisał Cezary z
Arles- trafia kamieniem, który wyobrażał Jego samego, duchowego Goliata,
demona, prosto w czoło, który nie znosi znaku krzyża. Wiara decyduje o tym, czy
Chrystus jako kamień będzie dla kogoś zbawieniem, czy też przyczyną oderwania
od źródła wiecznej szczęśliwości. Według Apokalipsy zwycięzca otrzyma biały
kamień, na którym będzie wypisane nowe imię „znane tylko temu, kto je otrzyma”
(Ap 2,17).